Φιλοσοφική Σχολή
Μαθήματα
Τα μαθήματα χωρίζονται σε υποχρεωτικά και ελεύθερης επιλογής. Τα υποχρεωτικά μαθήματα αποτελούν τον κορμό του Προγράμματος Σπουδών και παραμένουν τα ίδια σε κάθε ακαδημαϊκό έτος, ενώ τα ελεύθερα μαθήματα επιλέγονται από τους φοιτητές και τις φοιτήτριες από ένα ευρύ φάσμα προσφερόμενων μαθημάτων, και αναλογούν τουλάχιστον στο 1/4 των μαθημάτων του Προγράμματος. Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες υποχρεούνται να περάσουν επιτυχώς όλα τα υποχρεωτικά μαθήματα, ενώ για τα μαθήματα επιλογής έχουν τη δυνατότητα αντικατάστασης με άλλα επίσης επιλεγόμενα.
Τα υποχρεωτικά μαθήματα
Τα υποχρεωτικά μαθήματα διαιρούνται σε τέσσερις κατηγορίες:
1. Τα Υποχρεωτικά μαθήματα κορμού (Υ) είναι εξαμηνιαία και εκφράζουν το μουσικολογικό προσανατολισμό του Τμήματος. Παραμένουν σταθερά στο πρόγραμμα και διδάσκονται σε όλα τα εξάμηνα. Η επιτυχής κατοχύρωσή τους από τους φοιτητές και τις φοιτήτριες είναι υποχρεωτική, όσες προσπάθειες – επαναδηλώσεις τους – κι αν απαιτηθούν.
2. Τα ερευνητικά-συγγραφικά σεμινάρια (ΥΣ) εισάγουν τους φοιτητές και τις φοιτήτριες στην επιστημονική έρευνα, τους εξοικειώνουν με τα επιστημονικά ζητήματα που απασχολούν τη διεθνή μουσικολογική βιβλιογραφία και αποτελούν συστηματικό πεδίο συγγραφικής άσκησης και πρακτικής. Κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες πρέπει να επιλέξουν συνολικά τρία σεμινάρια μεταξύ του Β΄ και του Ε΄ έτους σπουδών, αλλά όχι στο Α΄ έτος. Η τακτική παρακολούθηση των ΥΣ μαθημάτων, η προφορική παρουσίαση και, τέλος, η κατάθεση γραπτής εργασίας είναι υποχρεωτική. Σε περίπτωση που μια γραπτή σεμιναριακή εργασία δεν αξιολογηθεί με προβιβάσιμο βαθμό, ο φοιτητής ή η φοιτήτρια μπορεί να βελτιώσει τη συγγραφή και να βαθμολογηθεί εκ νέου στην επαναληπτική εξεταστική περίοδο του Σεπτεμβρίου, να επαναλάβει το Σεμινάριο (εφόσον ξαναδιδαχθεί με το ίδιο θέμα) ή να επιλέξει άλλο Σεμινάριο σε διαφορετικό γνωστικό αντικείμενο, σε νέο διδακτικό εξάμηνο.
3. Τα Υποχρεωτικά πρακτικά μαθήματα (ΥΠ) είναι:
Τα υποχρεωτικά πρακτικά μαθήματα διδάσκονται σε κάθε ακαδημαϊκό έτος, για δύο συνεχόμενα εξάμηνα. Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες δηλώνουν το μάθημα και στα δύο εξάμηνα αλλά εξετάζονται μόνο στο τέλος του δεύτερου εξαμήνου. Από την εξέταση αυτή προκύπτει ο βαθμός του μαθήματος.
4. Τα υποχρεωτικά επιλεγόμενα μαθήματα (ΥΕ) συμπληρώνουν τα μαθήματα κορμού (Υ) στο ίδιο γνωστικό αντικείμενο και έχουν τις ίδιες διδακτικές μονάδες. Παρέχεται η δυνατότητα επιλογής, ανάλογα με τις ιδιαίτερες κλίσεις και τα ενδιαφέροντα των φοιτητών και φοιτητριών. Ένα ΥΕ μάθημα μπορεί να αντικατασταθεί από ένα άλλο ΥΕ, σε περίπτωση που ο φοιτητής ή η φοιτήτρια απορριφθεί στην πρώτη και την επαναληπτική εξέταση.
Αλληλουχία μαθημάτων
Για τη καλύτερη λειτουργία του Προγράμματος Σπουδών προτείνεται η ακόλουθη αλληλουχία μαθημάτων:
Ειδικά ως προς τα ΥΠ μαθήματα οι φοιτητές και οι φοιτήτριες οφείλουν να τηρήσουν τις ακόλουθες ρυθμίσεις του Προγράμματος:
Τα ΥΠ μαθήματα διδάσκονται ως εξής:
1ο έτος (Α΄ - Β΄ εξάμηνα): Αρμονία
2ο έτος (Γ΄ - Δ΄ εξάμηνα): Αντίστιξη και Αναλυτική Βυζαντινή Σημειογραφία
3ο έτος (Ε΄ - ΣΤ΄ εξάμηνα): Μορφολογία – Στοιχειώδης Οργανοχρησία (μη συγκερασμένα μουσικά όργανα)
4ο έτος (Ζ΄ - Η΄ εξάμηνα): Μουσική Καταγραφή (Dictee) Α και Β
5ο έτος (Θ΄ - Ι΄ εξάμηνα): Στοιχεία Διεύθυνσης Χορωδίας
Μαθήματα ελεύθερης επιλογής
Τα ελεύθερα επιλεγόμενα μαθήματα (ΕΕ) προσφέρονται από το Τμήμα Μουσικών Σπουδών και από άλλα τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής και, κατά κανόνα, δεν απευθύνονται σε συγκεκριμένο έτος σπουδών. Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες επιλέγουν τα μαθήματα που τους ενδιαφέρουν –ειδικά για τα μαθήματα εκτός Τμήματος υπάρχει ανώτατο όριο τεσσάρων (4) μαθημάτων. Σε περίπτωση αδυναμίας επιτυχούς ολοκλήρωσης, τα μαθήματα μπορούν να αντικατασταθούν με άλλα ελεύθερα επιλεγόμενα μαθήματα σε επόμενο εξάμηνο. Ειδικά σε ορισμένα ελεύθερα επιλεγόμενα (ΕΕ) μαθήματα του πεδίου της Τεχνολογίας Ήχου, τα οποία διεξάγονται στην Αίθουσα Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και στο Εργαστήριο Ήχου (Studio), υπάρχει η προαπαίτηση ορισμένων σχετικών μαθημάτων (βλ. σχετικές ανακοινώσεις των διδασκόντων). Στις περιπτώσεις αυτές, δεν είναι δυνατή η δήλωση, η παρακολούθηση των παραδόσεων και η εξέταση σε αυτά τα μαθήματα, αν δεν έχει προηγηθεί επιτυχής εξέταση στα προαπαιτούμενα.
Προϋποθέσεις για την απόκτηση Πτυχίου
Κάθε φοιτητής ή φοιτήτρια για να πάρει πτυχίο πρέπει να εξεταστεί επιτυχώς στα εξής μαθήματα:
Δηλαδή, συνολικά 48 μαθήματα όλων των κατηγοριών
Παρατηρήσεις
Διδακτικές μονάδες ανά κατηγορία μαθημάτων
Οι απαιτούμενες διδακτικές μονάδες για τη λήψη του Πτυχίου είναι συνολικά 145. Αναλυτικά κατανέμονται ως εξής:
14 Υ x 3 = 42
3 ΥΣ x 5 = 15
12 ΥΕ x 3 = 36
7 ΥΠ x 4 = 28
12 ΕΕ x 2 = 24
Σύνολο 48 μαθήματα και 145 διδακτικές μονάδες
Για τους φοιτητές παλαιοτέρων ετών που ενδιαφέρονται να ενταχθούν στο Νέο Πρόγραμμα ισχύουν τα εξής:
Οι φοιτητές μπορούν να δηλώσουν ένταξη στο νέο πρόγραμμα οποιαδήποτε στιγμή, τώρα ή στο μέλλον, ανάλογα με τα προσωπικά τους κριτήρια. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη προθεσμία. Όσοι είναι ακόμη αναποφάσιστοι, καλύτερα να συνεχίσουν προς το παρόν να δηλώνουν μαθήματα σύμφωνα με το παλαιό πρόγραμμα.
Για να ακολουθήσουν το νέο πρόγραμμα πάντως, πρέπει να τηρήσουν εξ ολοκλήρου τις προβλέψεις του (μαθήματα κορμού, κατεύθυνσης, πτυχιακή εργασία κλπ), όπως αυτές διατυπώνονται στον κανονισμό σπουδών του νέου προγράμματος (βλ. ιστοσελίδα).
Συνοπτικά, ως προς τις ρυθμίσεις αυτές, διευκρινίζεται ότι:
Δήλωση κατεύθυνσης γίνεται αφού προηγουμένως ο φοιτητής έχει περάσει όλα τα Υποχρεωτικά κορμού (ΥΚ) που αντιστοιχούν στην κατεύθυνση που επιλέγει, και όχι νωρίτερα από την έναρξη του 3ου έτους φοίτησης
Ανάθεση θέματος πτυχιακής εργασίας γίνεται αφού προηγουμένως ο φοιτητής έχει περάσει όλα ανεξαιρέτως τα υποχρεωτικά κορμού (ΥΚ) και τα υποχρεωτικά της κατεύθυνσης που επιλέγει (π.χ. Κ1ΥΠΟ ή Κ2ΥΠΟ κλπ.), και όχι νωρίτερα από την έναρξη του 5ου έτους φοίτησης. Τα θέματα των πτυχιακών εργασιών ανακοινώνονται από τους Τομείς.
Υποστήριξη πτυχιακής εργασίας δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο αν ο φοιτητής έχει προηγουμένως περάσει ΟΛΑ τα μαθήματα (και τα επιλεγόμενα) και τα σεμινάρια κατεύθυνσης, και έχει ολοκληρώσει και το 10ο εξάμηνο φοίτησης.
Η διάρκεια εκπόνησης πτυχιακής είναι το ελάχιστο ένα και το μέγιστο δύο εξάμηνα από την ανάθεση θέματος. Μετά από επαρκή αιτιολόγηση εκ μέρους των Τομέων μπορεί η διάρκεια να παραταθεί και για ένα ακόμη εξάμηνο. Αν και το τρίτο εξάμηνο παρέλθει άκαρπο, ο φοιτητής πρέπει να επιλέξει άλλο θέμα πτυχιακής και ξεκινάει τη διαδικασία από την αρχή.
Το Τμήμα, προκειμένου να μην υπάρχουν προσκόμματα ως προς μαθήματα που οι φοιτητές έχουν ήδη περάσει, αποφάσισε τις εξής εξαιρετικά ευνοϊκές ρυθμίσεις:
Μαθήματα που οι φοιτητές έχουν περάσει μέχρι τώρα στο παλαιό πρόγραμμα, έχουν εν γένει τη δυνατότητα να κατοχυρωθούν κατά την ένταξη στο νέο πρόγραμμα, εφόσον υπάρχει αντιστοιχία περιεχομένου μεταξύ τους, ακόμη και αν μέχρι τώρα είχαν το καθεστώς του ΕΕ. Επ’ αυτού κρίνουν οι τομείς κατά περίπτωση, γενικά όμως το θέμα αντιμετωπίζεται θετικά για τα περισσότερα μαθήματα.
Μαθήματα που οι φοιτητές έχουν περάσει μέχρι τώρα στο παλαιό πρόγραμμα, αλλά δεν έχουν αντιστοιχία και δεν προσφέρονται καθόλου στο νέο (π.χ. οι Ιστορίες 1-4, η Χρονογραφική επισκόπηση, κ.α.), δεν χάνονται, αλλά κατοχυρώνονται ως μαθήματα ελεύθερης επιλογής ή επιλογής κατεύθυνσης (βλ. και κατωτέρω, παραγρ. 4.6).
Το ίδιο συμβαίνει με τυχόν σεμινάρια που κάποιος έχει ήδη περάσει και δεν εντάσσονται στην κατεύθυνση που εν τέλει θα ακολουθήσει. Και αυτά κατοχυρώνονται ως μαθήματα (όχι σεμινάρια) ελεύθερης επιλογής ή επιλογής κατεύθυνσης. Εάν εντάσσονται στην κατεύθυνση, τότε υπολογίζονται κανονικά ως σεμινάρια κατεύθυνσης (επ’ αυτού πάντως η 2η κατεύθυνση έχει ειδικές ρυθμίσεις – βλ. κανονισμό).
Με τον ίδιο τρόπο λειτουργούν τυχόν σεμινάρια Μουσικοπαιδαγωγικών, τα οποία εκ των πραγμάτων δεν εντάσσονται σε καμία κατεύθυνση, αλλά μπορούν να προσμετρηθούν σε όλες τις κατευθύνσεις ως μαθήματα Ελεύθερης Επιλογής.
Ο βαθμός τυχόν Υποχρεωτικών Πρακτικών (ΥΠ) μαθημάτων του παλαιού προγράμματος, που διαχωρίζονται ως δύο ξεχωριστά μαθήματα (εκτός της Αρμονίας, της Αντίστιξης και της Μορφολογίας, τα οποία δεν διαχωρίζονται), λογίζεται ως βαθμός δύο μαθημάτων κατά την ένταξη στο νέο πρόγραμμα. Αν δηλ. π.χ. στην «Αναλυτική Βυζαντινή Σημειογραφία Ι και ΙΙ» κάποιος έχει πάρει 8, τότε εντασσόμενος στο νέο πρόγραμμα κατοχυρώνει τα δύο αντίστοιχα μαθήματα (Προθεωρία της ψαλτικής τέχνης Ι και ΙΙ) με δύο βαθμούς 8.
Για όσο διάστημα ένας φοιτητής παραμένει στο παλαιό πρόγραμμα, μπορεί να δηλώσει και μαθήματα που προσφέρονται μόνο στο νέο πρόγραμμα ως ΕΕ. Εάν τα περάσει και αποφασίσει αργότερα να ενταχθεί στο νέο πρόγραμμα, τα κατοχυρώνει με το καθεστώς που έχουν στο νέο πρόγραμμα.
Τα ακόλουθα μαθήματα του παλαιού προγράμματος δεν προσφέρονται στο νέο πρόγραμμα. Αυτά οι φοιτητές που θα ενταχθούν στο νέο πρόγραμμα μπορούν, αν τα έχουν περάσει, να τα προσμετρήσουν ως ακολούθως:
Τα μαθήματα: Ιστορία της Δυτικής Μουσικής 1, 2, 3 και 4 και Χρονογραφική επισκόπηση της ιστορίας της δυτικής μουσικής προσμετρώνται ως Κ1ΕΠΙ (ΕΕ για τις κατευθύνσεις 2, 3, 4), εφόσον ο φοιτητής τα έχει περάσει προ της εφαρμογής του Νέου Προγράμματος.
Το μάθημα Μουσική δημιουργία–Σύνθεση προσμετράται επίσης ως Κ1ΕΠΙ (ΕΕ για τις κατευθύνσεις 2, 3, 4).
Το μάθημα «Μουσική καταγραφή (στη βυζαντινή παρασημαντική) ΙΙ» προσμετράται ως Κ4ΕΠΙ (ΕΕ για τις κατευθύνσεις 1, 2, 3). Το μάθημα αυτό, επειδή ήταν μέρος δισεξαμηνιαίου ΥΠ μαθήματος, κρατάει το βαθμό που πήρε στο συνολικό μάθημα (βλ. ανωτέρω 4.5). Εννοείται ότι ο ίδιος βαθμός κατοχυρώνεται και στο άλλο «μισό» του μαθήματος, την «Μουσική καταγραφή (στο πεντάγραμμο) Ι», που στο νέο πρόγραμμα εξακολουθεί να προσφέρεται και φέρει την ονομασία «Εξάσκηση ακουστικών ικανοτήτων». Αυτό το τελευταίο λογίζεται ως Κ1ΥΠΟ (ΕΕ για τις κατευθύνσεις 2, 3, 4).
Για λόγους μηχανογράφησης, θα τηρηθούν από τούδε και στο εξής για όλους τους φοιτητές οι νέες ονομασίες των μαθημάτων.
Για όλα τα υπόλοιπα ζητήματα, οι φοιτητές παρακαλούνται να μελετήσουν προσεκτικά τις προβλέψεις του κανονισμού σπουδών του νέου προγράμματος από την ιστοσελίδα.
Το Παλαιό πρόγραμμα (για τους εγγραφέντες πριν τον Σεπτέμβριο του 2010) συνεχίζει να εφαρμόζεται κανονικά, μαζί με το Νέο χωρίς κανένα πρόσκομμα για τους παλαιότερους φοιτητές
• Στο Νέο Πρόγραμμα, προστέθηκαν κάποια μαθήματα που δεν απευθύνονται στους παλαιότερους (πρόκειται για ελάχιστα μαθήματα) και, αντίστοιχα, κάποια από τα μαθήματα του Παλαιού προγράμματος δεν προσφέρονται στο Νέο.
• Ορισμένα από τα μαθήματα του προγράμματος είναι εξολοκλήρου νέα, ενώ άλλα έχουν αλλάξει απλώς ονομασίες, χωρίς ουσιαστικές αλλαγές στο περιεχόμενό τους
• Παρόλα αυτά, για λόγους μηχανογράφησης, τηρούνται για όλους τους φοιτητές οι νέες ονομασίες των μαθημάτων.
• Δύο μαθήματα προστίθενται και τρία αναβαθμίζονται και προσαρτώνται στα Υποχρεωτικά Επιλεγόμενα, αυξάνοντας έτσι τις δυνατότητες επιλογής για τους φοιτητές που ακολουθούν το παλαιό πρόγραμμα. Πρόκειται για τα:
o Συνοπτική Ιστορία της ευρωπαϊκής μουσικής Ι (Μαλιάρας)
o Συνοπτική Ιστορία της ευρωπαϊκής μουσικής ΙΙ (Μαλιάρας)
o Μουσική του 20ού αιώνα (Ζερβός)
o Αστική λαϊκή μουσική (Λιάβας)
o Λατρεία και μουσική στο Βυζάντιο (Μπαλαγεώργος)
Τα τρία μαθήματα που αναβαθμίζονται αυτά προσμετρώνται στο πτυχίο με το καθεστώς που έχουν (ή είχαν) κατά τη στιγμή που τα πέρασε ο φοιτητής. Δηλ. ως ΕΕ εάν περάστηκαν προ του Φεβρουαρίου 2011 (= η πρώτη εξεταστική περίοδος μετά την εφαρμογή του νέο προγεάμματος) και ως ΥΕ εάν περάστηκαν αργότερα.